Op de internationale kwekersdagen van Bingerden kwam ik de Troika roos tegen. Troika lijkt op ‘Trojka’ en dat woord is de laatste tijd nogal in het nieuws. Dit in verband met de financiële situatie in Griekenland. Namens de Europese Unie onderhandelt de trojka (EC, IMF en ECB) met Griekenland over de Griekse staatsschuld die iets aan de hoge kant blijkt te zijn, althans volgens de Europese richtlijnen. De trojka biedt financiële noodsteun aan in ruil voor bezuinigingen aan Griekse kant. Als er niet wordt bezuinigd zoals de trojka beveelt, zijn de poppen aan het dansen. Lees verder Trojka hier, Trojka daar→
Hé, een Narcisboom in het Vondelpark. Nee, narcissen groeien normaal niet in bomen, maar in het Vondelpark wel. Er staan een aantal van die bomen. Velen fietsen er voorbij, vaak te gehaast om iets op te merken. Ik zag deze narcissen enkele weken geleden, mogelijk bloeit er vandaag een andere bloem. Straks eens even kijken. Het Vondelpark is eigenlijk een sprookjespark, als je er maar oog voor hebt. Lees verder Zonnehoed→
“Good Morning! Let the stress begin” las ik op het bordje dat ik van één van mijn huisgenoten had gekregen. Ik geef toe, ik ben de ergste druktemaker hier in huis. Nu is dat niet heel moeilijk met een man die zich nergens druk over maakt en een dochter die in een compleet eigen wereld leeft waar alles kan en niets onmogelijk lijkt. Al enige tijd probeer ik net zo te leven als zij, echter zonder succes. Ik let te veel op details, aldus mijn dochter : waarom kleren oprapen van de grond als ze niet in de weg liggen?
Gelukkig zat m’n haar goed vanochtend. Dat is een leuke bijkomstigheid van een grote verbouwing in je huis. Al dat stof werkt als een soort haarlak zodat het haar in elk gewenst model kan worden gekneed. Trouwens, zo’n verbouwing werkt niet erg mee om kalm te blijven zoals mijn huisgenoten.
Wat wel helpt is Duna. Zij staat heel kalm te wezen op het gras bij de Apollolaan. Heel vredig. Haar ogen zijn gesloten en ze lijkt zich nergens wat van aan te trekken, ook niet van al die andere beelden die mee doen aan het ARTZUID spektakel. Ik sluit me ogen en merk dat het werkt. Het maakt me rustig. Ik besluit om thuis gewoon wat vaker m’n ogen te sluiten.
Plantenjournaal- Chelsea
Van het ene spektakel naar het andere spektakel waarin de bloemen de helden spelen. Ze staan voor slechts 5 dagen in de tuinen van het bejaardentehuis van Britse militairen: de Royal Hospital Chelsea. Het statige huis ligt in Chelsea met rondom een enorm stuk grond. Elk jaar is er een tentoonstelling van veel nieuwe planten- en bloemenvariëteiten. De tuinontwerpers stelen de show met hun veel kleurige planten. De één nog mooier dan de ander. Er worden prijzen uitgedeeld, waaronder voor de beste tuin, beste stadstuin en beste bloemenarrangement. Je kijkt je ogen uit. De foto’s zeggen genoeg. Ik sluit mijn ogen en ben even stil.
Wilde bloemen op Chelsea flower show. Foto: MvLSagina onder de bomen Foto: MvLFoto: MvLVerschillende soorten Agapathus Foto: MvLLupinus ‘Terracotta’ Foto: MvLAcers Foto: MvL
Langs de snelwegen kleurt het geel en het ruikt naar kool. Dat laatste heb ik niet echt waargenomen, want de ramen van mijn auto weigeren open te gaan. De gele gloed zie je uit je ooghoeken als je over de snelweg vliegt. Daar kan je niet omheen. Het is nog een hele kunst om je ogen op de weg te houden als het gele goed welig voorbij tiert. Ik heb het over raapzaad en niet over koolzaad (dat er trouwens zeer op lijkt). Dankzij de website Flora van Nederland is het herkennen van wilde planten een stuk eenvoudiger geworden. Het is een handige site om planten te determineren: je kan zoeken op de plantsoorten, de maanden wanneer ze bloeien of de kenmerken die een plant heeft. Een kind kan de was doen.
Terug naar het raapzaad (Brassica rapa subsp. oleifera). Dat bloeit voornamelijk op stukken grond die eerder omgewoeld zijn geweest. Het zijn dus echte pioniers, planten die als eerste ergens groeien en bloeien. De 4-bloembladen zijn helder geel en haar knoppen komen niet boven de open bloemen uit, terwijl bij het koolzaad dat juist wel het geval is. Volgt u het nog? Ik ga gewoon door, want bij determineren hoort goed kijken. Het koolzaad heeft blauwgroene bladeren, terwijl het raapzaad alleen van boven blauwgroene bladeren heeft en beneden grasgroene. Het grasgroen blad is liervormig en behaard, terwijl het blauwgroene hartvormig én onbehaard is. Genoeg gedetermineerd!
Plantenjournaal- Daslook Allium ursinum in het Vondelpark foto: MvL
Een andere wilde plant is daslook (Allium ursinum). Ik zag ze niet langs de snelweg, maar in het Vondelpark toen ik voorbij fietste. Ze stonden daar met velen onder de bomen de boel op te lichten. Het zijn woekeraars. Daslook is vrij zeldzaam, lees ik op het internet en is bovendien een beschermde soort. Ze mag daarom niet geplukt worden. Dat zie je er niet aan af als je zo ziet staan met z’n allen.
De geslachtsnaam ‘Allium’ betekent ‘look’ en de soortnaam ‘ursinum’ slaat op ‘beer’. Dit verwijst naar het oude volksgeloof waarin men dacht dat beren die uit hun winterslaap kwamen als eerste op zoek gingen naar wat daslook om van te eten.
Daslook is familie van bieslook, ui en knoflook en dat ruik je. Je ruikt ze eerder dan dat je ze ziet. De lucht lijkt sterk op die van knoflook, maar is minder scherp en je eet meestal niet de knolletjes maar het blad of de bloemetjes. Daslook soep schijnt lekker te zijn. Vanavond maar eens proberen.
Aan het einde van Koningsdag fietsten we naar het terras van een wijnbar in de Pijp om het glas te heffen op weer een jaar ouder. Onderweg kwamen we de Oranjeboom tegen. Vriendin A. sprong van haar fiets en maakte bovenstaande foto. De linten dansten sierlijk op de wind. Het was een pracht gezicht, net als de foto. Dat komt ervan als je naast een fotograaf fietst. Op het terras hadden we het over leeftijdsverschillen en ouder worden.
Het voordeel van ouder worden is dat je minder moet, dat je meer doet waar je zin in hebt en lak hebt wat anderen zeggen of denken. Mijn man is daar heel goed in (trouwens ook al toen hij jong was). Op een zekere leeftijd hoef je jezelf minder te bewijzen, laat staan voor een ander. Dat hou ik mezelf voor als ik me jonger voel dan ik ben. Eerlijk gezegd kan ik er maar moeilijk aan wennen. Aan dat ouder worden. Nog steeds voel ik een kleine verontwaardiging als iemand ‘Mevrouw’ tegen me zegt, terwijl dat vrij normaal is bij een mens van vijftig. Het zijn de getallen die me doen schrikken.
Die getallen speelden vorige maand tijdens een tennisreisje ook al een rol. De reis was enige tijd geleden gepland. Om allerlei redenen kwam het er maar niet van. Maar dit jaar wel, sterker nog ik ben alweer terug. De reis zou naar Spanje gaan, maar elke maand kwam er een berichtje met een wijziging of een verrassing. De eerste maand wijzigde de bestemming van Spanje naar Turkije, daarna de vluchttijden, die bleken iets minder gunstig uit te vallen (nu midden in de nacht) en vlak voor vertrek kwam de verrassing: de lijst met deelnemers. De verstrekte gegevens moesten overeenkomen met de gegevens in onze paspoorten. Of wij dat even konden checken? De geboortedata stonden er ook bij : 1937, 1941, 1943 ,1946 ….. zo ging de lijst verder. Ik was veruit de jongste en scheelde meer dan 25 jaar met de oudste deelnemer. Waarom had niemand ons gewaarschuwd? Als ik geweten had dat het om een ouderen-tennisreis ging, had ik bedankt. Vriendin I. wist ook van niets; zij had mij intussen een bericht gestuurd met de woorden: “Mo, daar weet jij wel raad mee! ” alleen omdat mijn man ietsje ouder is dan ik, maar ik vond het helemaal niet grappig. Ik probeerde er bij de reisleiding nog onderuit te komen, maar een stem aan de andere kant van de lijn sprak mij ferm doch aardig toe: “Ik begrijp niet waar je je druk over maakt; in al die 15 jaar dat ik tennisreizen organiseer, is nog nooit iemand over de leeftijd gevallen. Je doet aan leeftijddiscriminatie! Bovendien zul je zien dat het stuk voor stuk leuke mensen zijn…”. Ik stamelde nog dat ik niets tegen mensen op leeftijd heb en goed met ze om kan gaan en daar ook ervaring mee heb, maar gaandeweg wist ik dat ik beter m’n mond kon houden om het niet erger te maken.
De laatste dag van onze tennisvakantie foto: Maggy Groenewald
U voelt al waar het heen gaat: het was een heerlijke vakantie én dat lag niet alleen aan de tennisleraren. Ondanks een regenbuitje zo af en toe hebben we heerlijk getennist en veel gelachen met onze nieuwe tennisvrienden. Wat een leuke mensen en wat een leuke vakantie!
Nu maar hopen dat we volgend jaar weer mee mogen. Zo zie je hoe vooroordelen je op het verkeerde been zetten.
Plantenjournaal- Zomerklokje
Leucojum aestivum “Gravetye Giant’ foto: Janine ten Horn
In onze mislukte stiltewandeling van vorige week kwamen we de elegante zomerklokjes (Leucojum aestivum ‘Gravetye Giant‘) tegen. Leucojum is afgeleid van het Griekse leucos (wit) en ion (viool), dus een witte viool. en Aestivum betekent ” zomers”. Deze vaste plant behoort tot de narcisfamilie en is vrij zeldzaam in het wild. Het zomerklokje bloeit, in tegenstelling tot haar naam doet vermoeden, al in de lente (april en mei). Elk stengeltje van dit bolgewas draagt 3 tot 7 bloemetjes. Aan elk bloemblaadje zit aan het einde een mooi groen puntje. Het blad verschijnt al tijdens de wintermaanden en kan de vorst goed verdragen. De schattige bloemen komen het mooist uit in grote groepen. Hoe meer bloembollen u plant des te meer effect de bloemen geven. Het zomerklokje kan goed verwilderen in de border of tussen bladplanten zoals de Hosta.
Fietsend in Noord, sloeg ik rechtsaf het Vliegenbos in en daar stonden enorme gietijzeren bogen. Ze misstaan niet, integendeel, ze zijn mooi, maar waarom die bogen op deze plek? Een bordje geeft uitleg: de bogen komen uit de beroemde vishallen Les Halles van Parijs. Het idee komt van kunstenaar Peter Diem, hij wilde Parijs met Amsterdam verbinden en de historische plek waar vis verhandeld werd met de vissers die in de 13e eeuw aan de Amsterdamse IJ-oevers woonden. De vissers zijn weg en Noord heeft weinig met Parijs te maken, maar verbinden kan natuurlijk altijd.
Denkend aan Parijs, denk ik aan het bloemetje Pensée dat ik (stiekem) plukte in het Vondelpark. Samen met vriendin J. liep ik zondagochtend extra vroeg in het park richting het hek van de Vondelweide om ons bij een stilte wandeling aan te sluiten. We waren eerder van huis gegaan zodat we nog wat konden bijkletsen. Het was heel stil bij het hek, geen kip te zien, noch te horen. Er was toch maar één hek? Nee, er was er nog één. Toen we verlaat bij het juiste hek aankwamen, zat het al op slot en een tiental mensen met vlotte ANWB kledij, slenterde tussen de grassen, turend naar de grond: ze wilden ons liever niet zien. Wij besloten onze eigen natuurwandeling te maken. Aan het eind waren we volledig bijgepraat. Er is geen seconde stilte gevallen.
Plantenjournaal – Maarts viool (Viola odorata)
Maarts viooltje foto: Janine ten Horn
Het eerste plantje dat we zagen was Pensée, het Maarts viooltje. De blauw-paarse bloem ruikt bedwelmend lekker: fris en zoet tegelijk. Net als de liefde. Niet voor niets was het maarts viooltje gewijd aan de godin van de liefde, Aphrodite. De bloem symboliseert de liefde tussen geliefden, maar ook de onvoorwaardelijke liefde tussen moeder en kind. Een gedroogd viooltje werd vaak bij brieven meegestuurd om het een of ander duidelijk te maken.
De geur van het viooltje is heel bijzonder, omdat het verdwijnt zodra je het ruikt. Vermoedelijk bevat het viooltje een stof die de geurharen in het neusslijmvlies verdooft, waardoor je het niet meer ruikt. De bloem wordt veelvuldig gebruikt in verfijnde parfums, maar ook in salades. Je kunt het blad zo eten. De bloemen en bladeren kunnen verwerkt worden tot sap, likeur, jam of thee.
Mijn geplukte viooltje uit het Vondelpark heb ik niet opgegeten, maar het ligt te drogen in een Rijksmuseumboek. Brief volgt.
Als mijn broer blij is, dan deelt hij dat graag met z’n vrienden en met mij. Een aardige gewoonte. Zo kreeg ik deze week elke dag een foto met de de vraag: waar zijn we nu? Mijn broer woont zo’n 25 jaar in het buitenland en is voortdurend voor zijn werk op reis in verre oorden. Meetings in Australië, Amerika, Afrika in een week is voor hem, geloof ik, normaal. Deze week is hij in Nederland, niet voor zaken maar voor vakantie. Hij is getrouwd met een Zwitserse en vond het de hoogste tijd om haar Nederland te laten te zien. Zijn enthousiasme over de schoonheid van Nederland werkt aanstekelijk. Bovenstaande foto is gemaakt in het vestingdorpje Boertange in Zuid-Oost Groningen, bij de Duitse grens. Hollandser kan het niet. Zo kreeg ik verder nog een oude brug, bleek in Sneek te zijn en een terras aan een oude gracht. Dat kan natuurlijk overal zijn. Het was Leiden. De enige plaats die ik goed had was Lisse, niet echt moeilijk als je een afbeelding van tulpen krijgt. Zonder de deur uit te hoeven heb ik deze week veel moois van Nederland gezien.
Tulpen uit de Keukenhof Foto JP
Het was echt de week van de foto’s. Vriendin J. stuurde me zeven afbeeldingen van voorjaarsbloeiers uit het Vondelpark met het verzoek de botanische naam erbij te plaatsen. Vriendin J. is tuinarchitecte en mijn steun en toeverlaat bij al mijn groenvragen. Mijn plantenkennis is nog niet je van het. Aan de slag moet ze gedacht hebben. Een paar wist ik er gelukkig, maar dan nog juist opschrijven. Ik kreeg meteen een puntenaftrek. De geslachtsnaam van de botanische naam moet altijd met een hoofdletter zoals Scilla en het tweede deel – de soort aanduiding met een kleine letter – Scilla sibirica.
Scilla siberica foto: Janine ten Horn
Plantenjournaal – Bosanemoon (Anemone nemorosa)
De bosanemoon (Anemone nemorasa) zat ook tussen de gestuurde fotos. De naam verraadt het al, de kleine witte bloemetjes komen veel voor in bossen. Een ideale schaduwplant. Er bestaan veel cultuurvariëteiten: dubbel-, extra groot- en grootbloemige met verschillende bloeitijden. De witte bloemen van de bosanemoon steken fris af tegen het helder groene blad. Ze bloeien van maart tot mei en zijn zeer geschikt als bodembedekker in een schaduwtuin.
Anemone nemorosa Foto: Janine ten Horn
Alleen de naam van onderstaande bloem moet ik nog hebben. Wie helpt?
Queen Elizabeth met bloemen in heur haar, Angela Merkel met een neuspiercing, Premier Rutte met baard. Wie wil dat niet zien? Met zijn project Hipstory beeldt de jonge Israelische Amit Shimoni wereldleiders af als hipsters. Ik vroeg mijn dochter wat dat precies is. ‘Hipster heeft met je looks te maken, niet meegaan met de mainstream of zoiets, retro- en vintagekleren dragen, maar wel met een hippe zonnebril op, of zoiets.’ Omdat zij nogal met retrokleding in de weer is, vroeg ik haar: ‘Ben jij een hipster? ‘ ‘Dat weet ik niet, dat moeten anderen van je zeggen.’ Ik vind je wel een hipster, zei ik nonchalant. ‘Neeeee, ik zeg anderen, niet je moeder’. Ik hield me verder stil.
Vandaag Goede Vrijdag, de dag waarop Jezus werd gekruisigd. Nu ik het beeld van Jezus voor me zie, bedenk ik me dat Jezus eigenlijk een Hipster avant la lettre was. Zijn sandalen, baard en kleding voldoen volgens mij helemaal aan de Hipster look.Ik durf het mijn dochter niet te vragen. Te veel domme opmerkingen op een dag en de dag is verpest. En op Goede Vrijdag wil ik het graag gezellig houden.
Gisteren Witte Donderdag, ik was in het Rijks op zoek naar onderstaande schets van Rembrandt. Ik kon hem niet vinden en het was te druk om verder te zoeken. Op een rustiger moment zal ik nog eens zoeken. Nu eerst de eieren.
Rembrandts schets naar Da Vinci’s fresco van Het Laatste Avondmaal.
Plantenjournaal – Zinnia
Ik vraag me af of er hipster bloemen bestaan. Mijn fantasie laat me wat in de steek en ik weet zo één, twee, drie geen hipster bloem te bedenken. Op deze Groene Goede Vrijdag denk aan Zinnia, een jong vrolijk meisje dat vorige maand door een autoongeluk om het leven kwam. Zinnia was vernoemd naar een bloem.
Vlinder op Zinnia Bron: latin-wife.com
Een mooie bloem met heldere kleuren. Oorspronkelijk komt de plant uit Mexico. Zinnia verlangt een droge, zonnige en beschutte plaats. Het is een populaire tuinbloem, ook bij vlinders en bijen.
Kenmerkend voor deze prachtige bloemen zijn de lange stelen en de vrolijke kleuren. De bladeren ontspruiten direct aan de steel, de zogenaamde stengelloze bladeren.
Wanneer de bloem gebloeid heeft, kunt u het zaad uit de bloem drogen. Dit kunt u gebruiken om mee te zaaien, of om thee van te zetten. Opmerkelijk is dat Zinnia’s gekweekt uit zelf gewonnen zaad niet dezelfde kleur krijgen als de moederplant. Weest gegroet, Zinnia.
Tuin van Bingerden foto MvLDe taal van Bingerden is bijzonder. De bomen spreken voor zich.
Voor wie Bingerden niet kent. Bingerden is een historische buitenplaats aan de IJssel in Gelderland met prachtig onderhouden tuinen. Meer dan vier eeuwen in het bezit van een en dezelfde familie. En dat voel je aan alles.
De persoonlijke betrokkenheid en de liefde voor de natuur van de familie Van Weede dringt overal doorheen. De merel op de de taxushaag zal dat beamen. Of is het een mus? Het derde weekend van juni zijn er de Internationale kwekerijdagen waar gespecialiseerde kwekers van Nederland en de naburige landen hun waar tonen. Alles draait om bijzondere planten.
Tuin van Bingerden foto MvLElk jaar is er een thema aan het evenement verbonden. Dit jaar ‘Tuin en Taal’. Taal en planten? Ik zie u denken ‘wat hebben die nou met elkaar te maken?’ De echte tuinliefhebber kent de planten bij naam. De Latijnse naam welteverstaan. Als je er bij wil horen dan is er geen ontkomen aan en behoor je die Latijnse namen te kennen. Het was de wetenschapper Linnaeus die in 1735 op het lumineuze idee kwam om een internationale benaming van planten aan te leggen (Species Plantarum).
Mede door Linnaeus spreekt in Bingerden iedereen dezelfde taal. Mocht je deze taal nog niet machtig zijn, geen man overboord, er staan overal naambordjes. Zowel bij de planten in de monumentale tuin als bij de planten van de verschillende kwekerijen. Bovendien staat er vaak een duidelijke beschrijving hoe de plant het liefst behandeld willen worden.
Wat ook meteen opvalt is de warmte en aandacht van de kwekers. Ze vertellen gepassioneerd over hun nieuw gekweekte plant en nemen alle tijd om je vragen te beantwoorden en helpen mee als je een plant zoekt. Ik kreeg van een tuinvriend een ‘bescheiden’ boodschappenlijstje van planten mee waarvan ik het bestaan niet wist. Zoals de Dierama Pulcherrinmum, een grasachtige plant waarin een rozeachtige klokje bloeit. Door de bloem buigt de ranke stengel voorover, alsof hij een buiging maakt. De Nederlandse naam Engelenhengel is daarom begrijpelijk en voor mij ook beter te onthouden. Gelukkig heeft Bingerden een plant-garderobe, waar ik al mijn plantboodschappen even kon stallen.
Plantgarderobe van Bingeren foto MvL
Bij Bingerden heb je ’t gevoel dat je bij een familie thuiskomt, terwijl het een groot evenement is, maar dan wel gestoeld op vier eeuwen gastvrijheid (meer informatie zie Bingerden).
Veldbloemen zijn in. Lekker eenvoudig en toch mooi. Vijf bloemen in een vaas is al genoeg. De graficus-beeldhouwer Jack Prins houdt ook van veldbloemen, maar dan van metaal. Heel subtiel en mooi. Het is net of hij de bloemen met metaal tekent.
Jack Prins wandobject zonder titel foto Annette Vlug
Vorige week gaf ik een partijtje. Niets bijzonders gewoon omdat het al heel lang in m’n hoofd zat en het er maar niet van kwam. Het leek me zo leuk samen te eten en te dansen met vrienden. Maar waar? Thuis, in een restaurant, zelf koken (wat ik niet kan) of laten doen? Kortom gedoe en van gedoe is de stap groot om het even uit te stellen. En zo werd het maar uitgesteld en uitgesteld. Totdat ik een maand geleden naar mijn moestuintje op de Zuid-As ging en het opeens voor me zag: tussen de hoge bankgebouwen en de gebouwen van de VU ligt een oase van rust. Samen eten aan lange picknicktafels in het gras en onder de bomen dansen. Niet verder nadenken, meteen doen. En dat blijkt dé manier te zijn om een geslaagd feestje te geven. Dan moet je natuurlijk wel leuke vrienden hebben. Mocht je een buiten-plek voor een partijtje zoeken, kijk op de site van de Almatuin. Vriendin I. had de boel versierd met bloemen. Op alle tafels stonden vaasjes met veldbloemen. De korenbloemen stalen de show.
Plantenjournaal- Korenbloem (Centaurea)
korenbloemen bron MvL
De wilde korenbloem ( centaurea cyanus) dankt zijn naam aan zijn oorspronkelijke plaats: op de akkers tussen het graan. Vroeger kleurden de akkers blauw. Nu veel minder omdat de granen veel zuiverder zijn geworden en de korenbloem geen kans meer krijgt om er tussen te groeien. Ze zijn nog niet weg uit het Hollandse landschap, maar in het wild zijn ze zeldzamer. De trompetvormige straalbloemen met driehoekige blaadjes hebben een opvallende diepe kleur blauw. Stralend blauw. Van de eenjarige Centaurea cyanus zijn er verschillende kleuren te koop: Blue Boy’, ‘Blue Ball’ zijn diepblauw. ‘Red Boy’ en ‘Red Ball’ zijn donkerrood en ‘Silver Queen’ en ‘White Ball’ zijn zuiver wit van kleur. Wil je een stralende tuin, zaai ze dan in april – mei. De bloeitijd is van juni tot en met augustus en ze worden 30 – 60 cm hoog. Een schrale grond is geen probleem.